Jak zadbać o wygląd trawnika po zimie?

Wczesna wiosna nie tylko budzi do życia zaspane leśne stworzenia, ale też zapewnia moc atrakcji pogrążonym w zimowym letargu ogrodnikom. Sadzenie i pielęgnacja nowych roślin to spełnienie marzeń każdego miłośnika hortologii. Zanim jednak dojdzie do tak sielankowych scenariuszy, ogród należy odpowiednio przygotować i usunąć powstałe zimą zniszczenia. 

Przygotowanie ogrodu po zimie

Choć wiosna to najbardziej wyczekiwana przez ogrodników pora roku, pejzaże odkrywane przy pierwszych roztopach przypominają raczej apokaliptyczną zagładę niż rajskie sady. Najbardziej rzucającymi się w oczy ofiarami mrozów i śniegu są zazwyczaj trawniki. Trudno znaleźć amatora ogrodnictwa, któremu na taki widok nie zadrży boleśnie serce. Przywracanie zieleni murawie dotkniętej bezwzględnym chłodem zimy może wydawać się długą i trudną misją. Trawa jednak jest w stanie przetrwać wiele niedogodności i bardzo szybko się regeneruje - wystarczy zastosować na niej kilka zabiegów pielęgnacyjnych.

Pierwsze prace, jakie czekają na szczęśliwego posiadacza murawy, to ocena stanu podłoża i wygrabianie. Przy wygrabianiu najlepiej sprawdzą się grabie wachlarzowe, które kształtem przypominają miotłę. Zbiorą warstwę martwej trawy i pozostałych po jesieni liści. Omieciony w ten sposób trawnik jest lepiej widoczny, dzięki czemu ocena jego stanu będzie łatwiejsza. W zależności od tego, jak ocenisz powstałe zimą zniszczenia, należy wybrać kolejne kroki postępowania. Na co zwrócić uwagę na tym etapie?

• Przyjrzyj się jak wygląda ukształtowanie terenu. Czy kształt powierzchni ziemi wygląda tak samo, jak przed nadejściem zimy? Zdarza się, że na skutek zamiennie zamarzających i topniejących opadów, pod warstwą korzeni tworzą się szczeliny. W wyniku takiego procesu od podłoża odrywając się połacie darni, tworząc na powierzchni charakterystyczne wybrzuszenia - konieczne może być wyrównanie podłoża.
• Zamarzanie podłoża, wypłukiwanie go i tarcie doprowadza do przerzedzenia trawnika, a czasami do powstawania obszernych ubytków na powierzchni trawnika. Jeżeli zauważysz takie obszary, konieczne będzie przygotowanie mieszanki zagęszczającej lub wysianie nowej warstwy murawy w najbardziej zniszczonych miejscach.
• Pod grubymi, długo utrzymującymi się warstwami śniegu niekiedy rozwija się pleśń, widoczna dopiero wiosną. Aby się nie rozrosła, trzeba będzie zadbać o jej usunięcie. Przez całą zimę pojawić się też może niechciany mech lub  warstwa zbitego trawiastego filcu. Do pozbycia się takiego niepożądanego efektu stosuje się wertykulację.
• Zmęczona zmienną pogodą, zimnem i ciężkimi opadami trawa traci ubarwienie i zdrowy, żywy wygląd. Opada blisko ziemi i sprawia wrażenie obumarłej. Aby dodać jej trochę życia, należy zapewnić odpowiedni dopływ powietrza do jej korzeni oraz pożywić ją niezbędnymi składnikami odżywczymi. W tym celu stosuje się aerację i nawożenie.

Wałowanie czy wertykulacja?

Zastosowanie niektórych zabiegów wyklucza możliwość wykonania innych - dlatego bardzo ważne jest wspomniane wcześniej przyjrzenie się murawie i określenie jej potrzeb. Tak dzieje się w przypadku wałowania i wertykulacji - wałowanie wyklucza możliwość zastosowania drugiej opcji, gdyż takie zestawienie może działać na szkodę roślinek. Przed podjęciem prac należy więc zastanowić się, co bardziej doskwiera trawnikowi: zniszczona darń czy zbite, pokryte mchem i filcem podłoże. 

Wałowanie wykonuje się za pomocą wału ogrodniczego. Wykonuje się je tylko w sytuacjach, gdy jest naprawdę konieczne. Wyrównuje ziemię, zbijając oderwane warstwy darni i ponownie łącząc je z podłożem. Nie należy decydować się na ten krok, jeżeli gleba jest gliniasta, ciężka i mocno zbita. 

Wertykulacja natomiast ma za zadanie odmłodzenie trawnika. Wertykulator to narzędzie wyposażone w ostre ząbki, które nacinają darń. Trawnik nieco się rozluźnia, a zbite w filc źdźbła i niechciany mech zostają usunięte. Choć bezpośrednio po zabiegu trawnik może nie wyglądać zbyt okazale, bardzo szybko się regeneruje. Należy podjąć się go jeszcze przed pierwszymi wzrostami. Nie jest to sposób polecany dla młodych muraw, które mają mniej niż dwa lata. 

Jak zadbać o korzenie trawnika?

Trawniki tworzą gęsty system korzeniowy. Po obfitych opadach i nacisku zasp śnieżnych należy zadbać o odpowiednią cyrkulację powietrza w podłożu. Do napowietrzania korzeni stosuje się aerację, czyli równomierne nakłuwanie trawnika. Najlepszym narzędziem, które znacznie ułatwia to zadanie, jest aerator. Aerator ma formę walca nabitego rzędami kolców, które nakłuwają ziemię. Do jego użycia trzeba przyłożyć trochę siły, jednak samo urządzenie jest lekkie i pozwala na znacznie szybsze wykonanie zadania niż w przypadku posługiwania się na przykład widłami, które również mogłyby spełniać podobną funkcję. 

Po aeracji niekiedy stosuje się piaskowanie. Polega to na równomiernym uzupełnieniu powstałych otworów piaskiem, który przerzedza i rozluźnia gleby mocno zbite i ciężkie. Pomaga korzeniom trawy oddychać.

Wzmacnianie trawnika po pierwszych zabiegach

Oczyszczony, odpowiednio napowietrzony i wyrównany trawnik jest przygotowany do zdrowego wzrostu. Gdy zauważalne będą pierwsze symptomy wydłużania się źdźbeł, warto zastosować nawozy, które wzmacniają murawę, nadając jej piękną barwę i odporność. Przyspieszą też regenerację zdewastowanych obszarów. Zależnie od potrzeb, można zdecydować się na przykład na nawozy azotowe (chętnie przyjmowane przez zmęczoną murawę) lub potasowe. W dobrym sklepie ogrodniczym dostępne też będą gotowe mieszanki nawozów, które często przygotowane są z myślą o konkretnych problemach z trawnikami (pleśń, słabe ubarwienie czy licha struktura) - z nich także warto skorzystać. Ważne, aby nawóz został rozprowadzony starannie i równomiernie. Przez cały sezon etap ten należy powtarzać kilka razy, wykorzystując naturalne środki (na przykład kompostownik). Przy wyborze stosowanych środków koniecznie zwróć uwagę na to, aby były bezpieczne dla zwierząt. 

Koszenie i dosiewki trawy

Nawożona trawa zacznie szybko i bujnie wzrastać, dlatego należy ją regularnie kosić. Dzięki temu będzie gęsta, a jej źdźbła staną się silne i sprężyste. Aby koszenie przyniosło jak najlepsze efekty wizualne i wzmocniło trawnik, należy zadbać o to, aby noże kosiarki były możliwie jak najostrzejsze. 

Zdarza się, że po zimie na trawniku powstają puste obszary. Jeżeli są sporych rozmiarów, ziemię w tym miejscu należy spulchnić i wysiać na niej nową trawę. O ile to możliwe, mieszanka nasion powinna być dokładnie taka sama, jak reszta trawnika. Jeśli nie pamiętasz, jaka trawa została wykorzystana wcześniej, możesz skorzystać z mieszanki nasion na dosiewki. Pamiętaj o regularnym podlewaniu tych miejsc, a szybko porosną nową murawą.

W przypadku przerzedzenia trawnika, bez powstawania dużych, łysych połaci ziemi, warto użyć dostępnych w dobrych sklepach ogrodniczych nawozów do zagęszczania trawy.